κάμβριο

κάμβριο
Η παλαιότερη από τις πέντε γεωλογικές περιόδους του παλαιοζωικού αιώνα, η οποία εκτείνεται μεταξύ 543 και 490 εκατ. χρόνων. Είναι η περίοδος κατά την οποία εμφανίστηκαν στο απολιθωματικό αρχείο σχεδόν όλα τα φύλα των μεταζώων. Το γεγονός αυτό αναφέρεται και ως έκρηξη της κ. περιόδου, λόγω του σύντομου χρονικού διαστήματος –περίπου 50 εκατ. χρόνια–, μέσα στο οποίο εμφανίστηκε η μεγάλη ποικιλία των μορφών. Κατά τη διάρκεια του κ. σχηματίστηκαν τεράστιες εκτάσεις πετρωμάτων, κυρίως ιζηματογενών, τα οποία σε πολλές περιοχές φτάνουν σε πάχη μεγαλύτερα των 8.000 μ. Ο γενικός χαρακτήρας των καμβρικών σχηματισμών είναι πετρώματα αβαθών θαλασσών, ενώ λείπουν τελείως των βαθιών. Τα βασικά κροκαλοπαγή στην αρχή του κρητιδικού αποτελούν σαφή ένδειξη της επίκλυσης που συντελέστηκε τότε. Το κλίμα φαίνεται ότι ήταν αρκετά θερμό, όπως συμπεραίνεται από την έλλειψη οργανισμών που δημιουργούν υφάλους και υγρό. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για σχηματισμό πάγων, με αποτέλεσμα οι θερμοκρασίες σε όλη τη Γη να ήταν ήπιες. Το κ. μάλιστα αποτελεί μια ευνοϊκή περίοδο μεταξύ δύο μεγάλων εποχών παγετώνων: του όψιμου πρωτεροζωικού και της ορδοβίκιας περιόδου. Καθ’ όλη τη διάρκεια του κ. η ηφαιστειακή δραστηριότητα, σε αντίθεση με την προηγούμενη περίοδο, παρουσίασε σχετική ύφεση, όπως και οι ορεογενετικές κινήσεις του φλοιού της Γης, οι οποίες επίσης παρουσίασαν μια περίοδο στασιμότητας. Τα δύο σημαντικότερα γεγονότα του κ. ήταν η μεγάλη προέλαση των θαλασσών πάνω στις ξηρές της Bόρειας Αμερικής, της δυτικής Ευρώπης και της Αυστραλίας και ο σχηματισμός της Τηθύος θάλασσας μεταξύ των ασπίδων της βόρειας Ευρώπης και της Αφρικής. Η ζωή κατά το κ. παρουσίασε ακμή. Aπό την πανίδα σήμερα είναι γνωστά περίπου 1.000 είδη, μεταξύ των οποίων υπερισχύουν τα θαλάσσια ασπόνδυλα, κυρίως βραγχιόποδα, αρχαιοκυαθίδες και τριλοβίτες. Οι τελευταίοι θεωρούνται καθοδηγητικά απολιθώματα και επιτρέπουν τη διαίρεση της περιόδου αυτής σε τρεις υποπεριόδους και σε αντίστοιχες γεωλογικές βαθμίδες: α) κατώτερο κ.-γεωργιάνιο με ολενέλους· β) μέσο κ.-ακάδιο με παραδοξίτες· γ) ανώτερο κ.-ποτσδάμειo με ολένους. Αντίθετα, λιγότερο μελετημένα και, ακόμα και σήμερα, όχι τόσο γνωστά είναι τα φυτά, που αντιπροσωπεύονταν κυρίως από ασβεστολιθικά φύκη. Τα κυριότερα πετρώματα της περιόδου αυτής είναι κλαστικά ιζήματα, που σχηματίστηκαν από θραύσματα άλλων παλαιότερων πετρωμάτων: αρκόσες, κροκαλοπαγή, ψαμμίτες, αργιλικοί σχιστόλιθοι. Τα πετρώματα του κ. είναι ιδιαίτερα εκτεταμένα στην ατλαντική περιοχή της Βόρειας Αμερικής και στην Ουαλία, όπου υπάρχουν οι πιο τυπικές σειρές τους. Βρίσκονται ακόμα στη Βαλκανική χερσόνησο, στη Σκανδιναβία, στην Αυστραλία, στην ανατολική και νησιωτική Ασία. Στην Ελλάδα δεν έχουν προσδιοριστεί μέχρι σήμερα στρώματα του κ. Κατά το κάμβριο η πανίδα (1.500 είδη θαλάσσιων ασπονδύλων) χαρακτηριζόταν από οστρακώδεις τριλοβίτες (1) και δενδροειδείς γραπτόλιθους (2)· οι υφαλογενείς οργανισμοί αντιπροσωπεύονταν από πυριτιόσπογγους (3) και αρχαιοκυαθίδες (4). Άφθονες ήταν οι μέδουσες (5) και τα βραγχιόποδα (6).

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • γεωλογία — Επιστήμη που μελετά την εξελικτική ιστορία της Γης και την υλική σύσταση των δυνάμεων που την διαμόρφωσαν. Αναλυτικότερα, η γ. εξετάζει τα διαδοχικά στάδια εξέλιξης του πλανήτη μας, τους διάφορους παράγοντες που επέδρασαν στη διαμόρφωση της… …   Dictionary of Greek

  • κάμβριος — α, ο και καμβρικός, ή, ό 1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην Καμβρία 2. φρ. α) «Κάμβριο Σύστημα» η πρώτη και αρχαιότερη από τις διαπλάσεις, στις οποίες υποδιαιρείται η Παλαιοζωική Αιωνοδιάπλαση β) «Κάμβριος Περίοδος ή Κάμβριο» η πρώτη και… …   Dictionary of Greek

  • αιώνες, γεωλογικοί — Η ιστορία της Γης διαιρείται σε πέντε αιώνες: (α) αρχαϊκόςαρχαιοζωικός (που περιλαμβάνει και τον προτεροζωικό, ορισμός που δεν επικράτησε τελικά), (β) πρωτογενήςπαλαιοζωικός, (γ) δευτερογενήςμεσοζωικός, (δ) τριτογενήςκαινοζωικός, (ε) τεταρτογενής …   Dictionary of Greek

  • αρχαιοκυαθίδες — Ομάδα μεταζώων που έχει εκλείψει. Η συστηματική της θέση είναι ακόμα αβέβαιη· θεωρείται πάντως ότι μάλλον ανήκει στους ασβεστοσπόγγους. Ο κορμός στα ώριμα άτομα είχε το σχήμα επιμήκους κάλυκα, προσκολλημένου σε μια βάση από δεσμίδες ακτινωτών… …   Dictionary of Greek

  • βραχιονόποδα — Θαλάσσιοι οργανισμοί με δίθυρο όστρακο, που ζουν μόνιμα στον βυθό. Κάποτε τους θεωρούσαν ομοταξία των μαλακιοειδών, σήμερα όμως ταξινομούνται ως ιδιαίτερο φύλο. Στο παρελθόν γινόταν σύγχυση ανάμεσα στα β. και τα ακέφαλα μαλάκια (ελασματοβράγχια)… …   Dictionary of Greek

  • ηπειρογενετικές κινήσεις — Όρος της γεωλογίας, που εκφράζει το σύνολο των αργών κινήσεων που προκαλούν τις κατακόρυφες μετατοπίσεις (εξάρσεις ή καθιζήσεις) εκτεταμένων περιοχών της Γης, χωρίς να διαταράσσεται ο τεκτονικός ιστός των πετρωμάτων, είτε με πτυχώσεις είτε με… …   Dictionary of Greek

  • ναυτίλος — (nautilus pompilius). Τετραβράγχιο κεφαλόποδο της οικογένειας των Ναυτιλιδών. Το μαλάκιο αυτό έχει ελικοειδές όστρακο διατεταγμένο σε ένα επίπεδο η εσωτερική επιφάνεια είναι μαργαρώδης· ο χώρος που περικλείει το όστρακο υποδιαιρείται με τοιχώματα …   Dictionary of Greek

  • ναυτιλοειδή — τα (παλαιοντ.) υποδιαίρεση κεφαλόποδων μαλακίων που έζησαν κατά το κάμβριο. [ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. nautiloidea (< ναυτίλος + ειδής*)] …   Dictionary of Greek

  • οβολός — Αρχαίο ελληνικό ασημένιο νόμισμα, ίσο με το ένα έκτο της δραχμής. Η ονομασία ο. αποτελεί διάφορο τύπο της λέξης οβελός με την οποία, πριν από την εμφάνιση του νομίσματος, χαρακτηρίζονταν τα σιδερένια σουβλιά που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες …   Dictionary of Greek

  • ορδοβίσιος — α, ο φρ. «ορδοβίσια περίοδος» ή, απλώς, «το ορδοβίσιο» διάστημα τού γεωλογικού χρόνου, η δεύτερη από τις ένδεκα περιόδους τής γεωλογικής ιστορίας τού πλανήτη μας, που αποτελεί τμήμα τού παλαιοζωικού αιώνα, μετά το κάμβριο και πριν από το σιλούριο …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”